Фойда солиғи ҳисоб-китобида жами даромадни қандай акс эттириш керак

12.03.2024
author avatar

Иродахон АББОСХОНОВА

солиқ маслаҳатчиси
author avatar

Наталья МЕМЕТОВА

«Норма» эксперти

Тавсияда:

– жами даромаднинг ҳаммаси:
        товар (хизмат)ларни реализация қилишдан даромад;
        молиявий операциялар бўйича мукофотлар;
        суғурта шартномалари бўйича даромадлар;
        АВ ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетиши;
        оператив ижара;
        текинга олинган мол-мулк (хизматлар);
        инвентаризация натижалари бўйича ортиқчаликлар;
        мажбуриятларни ҳисобдан чиқаришдан даромадлар;
        талаб қилиш ҳуқуқини бошқа шахсга ўтказиш;
        дивидендлар;
        фоизлар;
        ижобий курс фарқи;
        молиявий ижара;
        диний мақсадда фойдаланиш учун мўлжалланган товарларни реализация қилишдан олинган даромад;
        чет эл компанияси томонидан назорат қилинадиган тақсимланмаган фойда;
        трансферт нархни белгилашда олинмай қолган даромад;
        солиқ базасига бозор қийматидан келиб чиқиб тузатиш киритиш;
        даромадга тузатиш киритиш;
        алоҳида операция турлари бўйича даромадлар;
        доимий муассасалар даромадлари;
        бошқа даромадлар.

Жами даромадни Фойда солиғи ҳисоб-китобига 1-иловада акс эттиринг.

Жами даромаднинг ҳаммаси

Жами даромадни аниқлаш учун:

1) ҳисобот (солиқ) даври давомида корхона Ўзбекистондаги ва унинг ташқарисидаги манбалардан олган барча даромадларни акс эттиринг (1-илованинг 020–220-сатрлари);

2) 1-илованинг 010-сатрида давр учун жами даромад автоматик тарзда акс эттирилади.

Жами даромадни ҚҚС ва акциз солиғини ҳисобга олмасдан пул, натура ва (ёки) бошқа шакллардаги барча тушумлардан келиб чиқиб аниқланг .

Бирламчи ва бошқа ҳужжатлар, шу жумладан электрон ҳужжатлар ҳамда солиқ ҳисоби ҳужжатлари даромадларни тан олиш учун асос ҳисобланади. Масалан:

  • ҳисобварақ-фактура;
  • бажарилган ишлар ёки кўрсатилган хизматлар ҳақидаги далолатнома;
  • товар юклаб жўнатилганлиги ва хизматлар кўрсатилганлигини тасдиқловчи бошқа ҳужжатлар.

Агар даромадни аниқлаш ва тан олиш меъёрлари бухгалтерия ҳисоби талабларидан фарқ қилса, Солиқ кодекси меъёрларини қўлланг .

Масалан, корхона 75 млн сўмга тенг бир йиллик фоизсиз қарз олди. Қарз олинган санадаги қайта молиялаштириш ставкаси – 15 %. Солиқ солиш мақсадида корхона фоизсиз қарздан фойдаланишдан олинган 937,5 минг сўм (75 млн сўм х 15 % : 12 ой) миқдоридаги даромадни жами даромад таркибида ҳар ой аниқлайди . Бунда ушбу даромад бухгалтерия ҳисобида акс эттирилмайди.

Товар (хизмат)ларни реализация қилишдан олинган даромад 

1-устуннинг 021–026-сатрларида даромадингиз бўлган фаолият турларини танланг.

Эътибор беринг
Корхонанинг фаолияти турларини тўғри танлаш муҳимдир, чунки бу Ҳисоб-китобнинг 070-сатрида солиқ ставкасининг автоматик тарзда акс эттирилишига таъсир қилади.

3-устуннинг 021–026-сатрларида ҳар бир фаолият тури бўйича сотишдан тушадиган даромадни кўрсатинг.

020-сатрда товар (хизмат)ларни реализация қилишдан олинган умумий даромад 021–026-сатрлар йиғиндиси сифатида автоматик тарзда акс эттирилади.

Реализациядан олинган даромадга корхона томонидан қуйидагилар учун олиниши керак бўлган ёки олинган суммаларни киритинг:

  • ўз маҳсулотларингизни сотишдан;
  • юклаб жўнатилган товарлардан;
  • бажарилган ишлардан;
  • кўрсатилган хизматлардан.

Даромадга реализация қилинган товар (хизмат)лар учун қарзни тўлаш ёки сўндириш ҳисобига келиб тушаётган мол-мулк қиймати ҳам киритилади.

Эътибор беринг
Даромадни ҳақиқатда келиб тушган пулга қараб эмас, балки товарларнинг юклаб жўнатилганлиги, хизматлар кўрсатилганлиги ҳолати бўйича аниқланг 
lock

Давомини ўқиш учун Buxgalter Pro га обуна бўлинг